زَقّوم نام درختی است که به گفتهٔ قرآن در قعر آتش جهنم رشد می‌کند. بر این درخت میوه‌ای می‌روید که غذای جهنمیان است. در سه جای قرآن از درخت زقّوم استفاده شده است. میوه‌های این درخت به شکل سرهای شیاطین می‌باشند که دوزخیان از آن‌ها می‌خورند و در دل آن‌ها همچون ف گداخته غلیان می‌کند و در پی آن آب جوش می‌نوشند .
گذشتگان در شهر تاریخی نراق از این واژه به عنوان یک گویش محلی استفاده می کردند وهنوز هم قدیمی های شهر که در قید حیات هستند گویش زَقّوم را به یاد دارند. زَقّوم یک گویش نفرین گونه بین مردم شهر نراق بود و بیشتر در مورد مواد غذایی وغذا خوردن کاربرد داشت بدین صورت که اگر بچه ای سر سفره قهر(خِشم) می کرد وعلی رغم توصیه والدین باز از غذا خوردن امتناع می نمود در جواب به او می گفتند : " زقوم بخور".
این گیاه ماده طعم زهر و کشنده دارد و به همین خاطر هم این گویش را که تقریبا نزدیک به نفرین است به کار می بردند. یا گاهی در مورد شخص پُرخور کاربرد داشت به طوری که به او می گفتند:
الهی زقوم بخوری! چقدر می خوری؟
البته معنی واژه زَغنَبُوت مورد استفاده مردم نراق هم تا حدودی شبیه زقوم است و به معنی زَهر مار یا کوفت کاری می گفتند .نوعی سَم که از زهر مار گرفته می شد. این گویش هم جنبه نفرین داشت مانند : زَغنَبوت کن ، یعنی بخور. یا در مورد فراخواندن شخص به کار می رفت . مانند : فلانی ؟ زَغنبوت، کوفت، زهر مار، چه کار داری؟ این دو واژه هنوز هم اثر آن ها در گویش های شهر نراق وجود دارد .
سایت سلحشوران شهر نراق از محقق ، نویسنده و پژوهشگر تاریخ و فرهنگ جناب حاج مرتضی علی آقایی نراقی از بابت این نوشته قدردانی می نماید .
درباره این سایت